Marzec

1 marca

Zespół regionalny Śwarni zaprosił na przedstawienie „Serce Matki”. Scenariusz wydarzenia oparty został na opowiadaniu Kazimierza Przerwy-Tetmajera „Jakie jest serce Matki albo kiedy Anioł zapłakał”. Przedstawienie w reżyserii Macieja Kudasika pięknie sportretowało uniwersalną i ponadczasową prawdę o najważniejszych wartościach w życiu. Publiczność zgromadzona w sali widowiskowej SDK miała możliwość zastanowić się nad uczuciami, jakich doświadczamy w życiu, nad istotą życia, miłości i śmierci. Nie zabrakło również odniesień do motywu walki dobra ze złem, a także motywu macierzyństwa. Piękny wstęp o Kazimierzu Przerwie-Tetmajerze wygłosiła profesor Anna Mlekodaj. W rolach głównych wystąpili: Mariola Budz w roli Matki, Kinga Dziedzic w roli Anioła – Narratora i Krzysztof Lichaj w roli syna Sobka. O oprawę muzyczną zadbał Szymon Kudasik.

***

Obchodzono Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Uroczystości rozpoczęła msza św. w kościele św. Katarzyny. Następnie uczestnicy wydarzenia mogli obejrzeć rekonstrukcję historyczną przygotowaną przez Grupę „Błyskawica”. Nie zabrakło Apelu Poległych, odśpiewania hymnu oraz warty przy Krzyżu Katyńskim. W uroczystościach wzięli udział mieszkańcy, reprezentacje szkół, organizacji i zrzeszeń oraz władze Miasta. W 2011 r. dzień 1 marca został ustanowiony świętem państwowym – Narodowym Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Jest to święto honorujące i upamiętniające żołnierzy polskiego podziemia antykomunistycznego i antysowieckiego działającego w latach 1944–1963 w obrębie przedwojennych granic RP.

***

Na Zadziale odbył się 23. Karnawał na śniegu. Tradycyjnie już zawody rozpoczęły się od wspólnego zjazdu wszystkich uczestników w kolorowym, długim korowodzie. Narciarze w ludowych strojach, trzymając w rękach flagi i baloniki, wprowadzili wszystkich w klimat imprezy. Zawody zorganizowane przez opiekunów i członków Dziecięcego Zespołu Góralskiego „Mali Śwarni” są jednocześnie memoriałem Władysława Sięki. W zmaganiach wzięło udział kilkadziesiąt osób. Najpierw rozegrano slalom gigant, a potem „zjazd na worku”.

2 marca

Na stoku narciarskim Zadział odbyły się Miejskie Igrzyska Szkół Podstawowych w Narciarstwie Alpejskim. W zawodach wzięły udział Szkoły Podstawowe nr 1, nr 2, nr 3, nr 4, nr 5, nr 11. Dzieci startowały indywidualnie w trzech kategoriach wiekowych w konkurencji slalom gigant. Szkoły reprezentowało ponad 90 uczniów z roczników 2005–2010. W Igrzyskach Dzieci pierwsze miejsce zajęła Szkoła Podstawowa nr 5, drugie Szkoła Podstawowa nr 1, trzecie Szkoła Podstawowa nr 3. W Igrzyskach Młodzieży Szkolnej pierwsze miejsce zajęła Szkoła Podstawowa nr 5, drugie Szkoła Podstawowa nr 4, trzecie Szkoła Podstawowa nr 11.

4 marca

W Galerii Jatki członkowie Teatru Słowa BO TAK zaprezentowali spektakl recytatorski oparty na kanwie wierszy Andrzeja Waligórskiego zatytułowany „Kędy sesje, procesje, stocznie i niewypały”. W nowotarskiej galerii wystąpili: Jolanta Apostoł, Urszula Starzyk, Stanisław Apostoł, Marek Micherdziński i Dariusz Tokarski, czyli pełny skład powstałego w ubiegłym roku Teatru BO TAK. Spektakl wyreżyserował Stanisław Apostoł. Andrzej Waligórski urodził się w Nowym Targu, ale większość życia spędził we Wrocławiu. Był niezwykle płodnym poetą, satyrykiem. Jego dziełem jest Studio 202 w Polskim Radiu, był związany z kabaretem „Elita”, jego teksty (a było ich około tysiąca) śpiewał między innymi Tadeusz Chyła, Olek Grotowski czy Małgorzata Zwierzchowska. Był współtwórcą popularnego słuchowiska radiowego „Rycerze”, będącego parodią sienkiewiczowskiej trylogii. To z niego pochodzi piosenka „Hej, szable w dłoń! Łuki w juki, a łupy wziąć w troki…”.

5 marca

W Podhalańskim Szpitalu Specjalistycznym w Nowym Targu minister Małgorzata Jarosińska-Jedynak podpisała umowę na realizację projektu utworzenia Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego. ŚCZP to unikalne w skali kraju miejsca, w których osoby w kryzysie psychicznym uzyskują pomoc lekarską i terapeutyczną, nie tracąc wsparcia osób bliskich i łączności ze środowiskiem. Inwestycja wspierana jest ze środków unijnych z Programu Operacyjnego: Wiedza Edukacja Rozwój (POWER).

Podhalańskie Centrum Zdrowia Psychicznego w Nowym Targu ma powstać do czerwca 2022 r. Mieszkańcy powiatu nowotarskiego będą mogli skorzystać z całodobowej infolinii wsparcia oraz interwencyjnych miejsc noclegowych. Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego będzie wyposażone w 15 zespołów mobilnych, które będą realizowały usługi środowiskowe na terenie powiatu nowotarskiego. Ważną częścią działalności ŚCZP jest profilaktyka. Pracownicy ŚCZP będą prowadzić warsztaty i szkolenia dla uczniów i ich rodziców, lekarzy rodzinnych, księży, policjantów, pracowników straży miejskiej, sędziów, pracowników służb społecznych czy rodzin z obszaru testowania. W Środowiskowych Centrach Zdrowia Psychicznego lekarze i psychologowie będą przeprowadzać wywiady, porady, konsultacje oraz badania specjalistyczne.

13 marca

W Polsce wprowadzono stan zagrożenia epidemiologicznego w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-CoV-2 oraz wzrostem zachorowań na wywoływaną nim chorobę COVID-19. Stan zagrożenia epidemicznego oznaczał wprowadzenie szeregu ograniczeń dotyczących swobody poruszania się, zgromadzeń i handlu. Decyzje te miały na celu ograniczenie zakresu rozprzestrzeniania się koronawirusa oraz ograniczenie wzrostu zachorowań. Tymczasowo przywrócono kontrole graniczne, wprowadzono zakaz wjazdu do Polski dla cudzoziemców, osoby powracające z zagranicy musiały przejść dwutygodniową kwarantannę domową, zawieszone zostały międzynarodowe połączenia lotnicze i kolejowe, zamknięte zostały galerie handlowe, szkoły, urzędy i instytucje kultury, restauracje i bary mogły prowadzić działalność tylko na dowóz i na wynos, został wprowadzony zakaz zgromadzeń publicznych powyżej 50 osób, w tym zgromadzeń państwowych i religijnych.

***

W związku z zagrożeniem epidemiologicznym Tatrzański Park Narodowy w Zakopanem zamknął do odwołania ruch turystyczny w Tatrach. Na teren Parku mieli wstęp tylko mieszkańcy powiatu tatrzańskiego.

21 marca

Na nowotarskim cmentarzu pożegnano Bogusława Giełczyńskiego – wieloletniego pracownika Urzędu Miasta Nowy Targ. Bogusław Giełczyński przepracował 44 lata na stanowisku urzędniczym; zaczynał jako praktykant w Wydziale Spraw Wewnętrznych, a karierę zakończył jako wieloletni naczelnik Wydziału Spraw Obywatelskich. Na emeryturę przeszedł w 2015 r. Przez ponad 50 lat związany był ze Strażą Pożarną. Do OSP wstąpił w 1963 r., a od 1997 był prezesem Zarządu OSP na Kowańcu. Był także członkiem Kapituły Honorowej przyznającej tytuły osób zasłużonych dla Nowego Targu. Sam został odznaczony przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Złotym Medalem za Długoletnią Służbę, a także m.in. medalem przyznawanym przez Powiat Nowotarski „Zasłużony dla Podhala” i Złotym Znakiem Związku OSP. Był współautorem monografii OSP pt. „Pod patronatem św. Floriana – 120 lat OSP w Nowym Targu”.

22 marca

Dziekan nowotarski ks. prałat Stanisław Strojek, proboszcz parafii NSPJ w Nowym Targu, w imieniu ks. abpa Marka Jędraszewskiego wręczył Markowi Fryźlewiczowi złoty Medal Ojca Świętego Jana Pawła II za zasługi dla Archidiecezji Krakowskiej. Medal został przyznany byłemu burmistrzowi „z wdzięcznością za zaangażowanie w działalność historyczną i patriotyczną w połączeniu z promowaniem osoby i dzieła św. Jana Pawła II w środowisku lokalnym miasta Nowy Targ” i jest wyrazem uznania za wieloletnią działalność dla ukazywania i dokumentowania związków świętego Jana Pawła II z Nowym Targiem i Podhalem, promowania jego nauczania i dziedzictwa duchowego związanego jeszcze z okresem, gdy kardynał Wojtyła był biskupem krakowskim, oraz lat jego pontyfikatu. W 2011 r. Marek Fryźlewicz był wraz z Józefem Paczką inicjatorem i współorganizatorem stałej wystawy w nowotarskim ratuszu poświęconej Janowi Pawłowi II pt. „Jan Paweł II – Nowy Targ. Przeszłość i obecność”. Wielokrotnie publikował m.in. w „Almanachu Nowotarskim”, „Tygodniku Podhalańskim” i „Głosie Serca” artykuły ukazujące spotkania biskupa, kardynała Karola Wojtyły, papieża Jana Pawła II w Nowym Targu i na Podhalu. Jest autorem książek, m.in.: „Kardynał Karol Wojtyła – Jan Paweł II do nowotarżan”, „Karol Wojtyła – Jan Paweł II. Słowo u Gaździny Podhala”, „Na Was zawsze można liczyć” (jako współautor). Należy do Akcji Katolickiej i Rycerzy Kolumba.

25 marca

Zmarł ks. prałat Andrzej Fryźlewicz – kapelan śp. kard. Franciszka Macharskiego, metropolity krakowskiego. Andrzej Fryźlewicz urodził się w 1954 r. w Nowym Targu. Pochodził z parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Nowym Targu. Święcenia diakonatu przyjął z rąk kard. Karola Wojtyły, a święcenia prezbiteratu w 1979 r. z rąk kard. Franciszka Macharskiego. Przez trzy lata był wikariuszem w Liszkach. W czerwcu 1983 r. otrzymał nominację na kapelana metropolity krakowskiego kard. Franciszka Macharskiego.

Ks. Andrzej Fryźlewicz był kapelanem honorowym Ojca Świętego, kanonikiem Krakowskiej Kapituły Katedralnej. W ubiegłym roku w rodzinnych stronach świętował 40-lecie święceń kapłańskich. Od kilkudziesięciu lat mieszkał w Pałacu Arcybiskupów Krakowskich.

***

W związku z sytuacją epidemiczną Zarząd Podhalańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Nowym Targu oraz Redakcja „Almanachu Nowotarskiego” przyłączyły się do akcji „Zostań w domu”. Dzięki temu można było uzyskać dostęp do artykułów publikowanych w „Almanachu Nowotarskim” w okresie kilku ostatnich lat. Artykuły były ciekawą propozycją nie tylko dla pasjonatów historii, ale także dla tych wszystkich, którzy w tym trudnym, dziwnym czasie pandemii szukali odskoczni od otaczającego świata.

***

Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Targu wraz z Fundacją im. Adama Worwy w okresie walki z pandemią koronawirusa uruchomił usługę „Zakupy dla seniorów”. Wsparcie skierowane było do osób samotnych, niepełnosprawnych. Aby nie narażać ich na niebezpieczeństwo zakażenia i ograniczyć konieczność opuszczania domów, wolontariusze i pracownicy OPS w Nowym Targu oferowali zrobienie zakupów leków, żywności i środków czystości oraz dostarczenie ich pod drzwi seniorów.

***

Podczas trwania pierwszego miesiąca epidemii w mieście podjęto wiele inicjatyw mających na celu pomoc seniorom oraz osobom samotnym, którzy powinni zostać w domu. Jedną z nich była „Bezpłatna TELE-POMOC dla Seniora” organizowana przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowym Targu. Celem tej akcji było wsparcie osób starszych, u których występuje największe ryzyko zakażenia i powikłań w związku z chorobą COVID-19. Dostępne były bezpłatne numery telefonów, pod którymi seniorzy mogli liczyć na poradnictwo psychologiczne i duchowe. Przedsięwzięcie realizowane było we z parafią pw. św. Katarzyny w Nowym Targu.

Drugim takim projektem była ogólnopolska akcja „Dwa telefony do babci i dziadka”, której inicjatorem w mieście był OPS w Nowym Targu. Polegała na stałym kontakcie (w formie regularnych telefonów codziennie rano i wieczorem) ze starszymi osobami ze swojego otoczenia i rodziny. Jej celem w tych trudnych czasach było wsparcie seniorów, ukojenie ich strachu i poczucia samotności.

***

Powiat nowotarski znalazł się wśród partnerów Województwa Małopolskiego w programie LIFE Małopolska. Najważniejsze założenia nowego projektu to promocja odnawialnych źródeł energii, poprawa efektywności energetycznej i działania na rzecz ochrony klimatu. Wartość projektu to 70 mln złotych. Województwo Małopolskie wystąpiło do Komisji Europejskiej z wnioskiem na realizację projektu LIFE EKOMAŁOPOLSKA „Wdrażanie Regionalnego Planu Działań dla Klimatu i Energii” wspólnie z 25 partnerami, którymi są: Ministerstwo Rozwoju, Województwo Śląskie, Akademia Górniczo-Hutnicza, Europejskie Centrum Czystego Powietrza, miasta Kraków, Tarnów i Nowy Sącz oraz 18 powiatów – a wśród nich nowotarski i gorlicki. Partnerami zagranicznymi projektu będą Instytut ds. Energii, Klimatu i Środowiska w Wuppertalu oraz Brandenburski Uniwersytet Techniczny w Cottbus. Realizację projektu w Małopolsce wspiera również Minister Klimatu, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Pełnomocnik Premiera do spraw Programu Czyste Powietrze.

***

Potwierdzono pierwszy przypadek koronawirusa w Małopolsce. Pacjentem zero w naszym województwie okazała się osoba w wieku 60 lat, która była pacjentem Szpitala im. Żeromskiego w Krakowie. Na dzień 8 marca ze względu na podejrzenie zachorowania na COVID-19 hospitalizowanych było 18 osób, zaś nadzorem epidemiologicznym objętych było 249 osób.

***

Przy lotnisku powstaje licząca około kilometra ścieżka rowerowa, która będzie odgałęzieniem Szlaku wokół Tatr. Nowa trasa połączy kładkę na Dunajcu i wjazd do Boru na Czerwonem z lotniskiem. Szlak poprowadzi aż do hangaru na terenie aeroklubu. W ramach inwestycji powstanie ścieżka, a przy niej tablice informacyjne, ławki, stojaki na rowery i kosze. Koszt prac to ponad milion złotych. Termin zakończenia to koniec maja tego roku.