Opublikowano: 13 czerwiec 2020

Pomysł utworzenia obozu w Oświęcimiu zrodził się we Wrocławiu, w ówczesnym Urzędzie Wyższego Dowódcy SS i Policji Nadokręgu „Südost”. Wówczas to wystąpiono w propozycją, aby wobec przepełnionych więzień na Górnym Śląsku oraz Zagłębiu Dąbrowskim utworzyć nowy obóz. Wybór padł na Oświęcim, jako teren, który nadawał się do adaptacji na istniejącym tam obozie jenieckim Wermachtu. Po podpisaniu stosownej umowy i przekazaniu obiektu, rozpoczęto prace nad jego rozbudową.

Za datę uruchomienia obozu w Auschwitz uważa się dzień 14 czerwca 1940 roku. Tego dnia do KL Auschwitz z więzienia w Tarnowie dotarł pierwszy transport 728 polskich więźniów politycznych, skierowanych tu przez dowódcę policji bezpieczeństwa i służby bezpieczeństwa w Krakowie. Wśród nich byli żołnierze kampanii wrześniowej, którzy usiłowali przedrzeć się na Węgry, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także kilka osób pochodzenia żydowskiego. Pociąg składał się z wagonów osobowych drugiej klasy.

Czytaj więcej...

Opublikowano: 22 maj 2020

Podhalańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Nowym Targu ma wieloletnią tradycję, którego statutowym celem jest praca nad rozwojem i popularyzacją badań naukowych dotyczących Nowego Targu i okolic. Działalność ta polega na: zbieraniu, porządkowaniu i publikowaniu wszelkich materiałów mających znaczenie dla historii regionu nowotarskiego. Nasze niewielkie wydawnictwo posiada na swoim koncie szereg publikacji naukowych, popularno-naukowych, w szczególności promujących Podhale i jego kulturę, historię i tradycje.  Z satysfakcją pragniemy poinformować, że czołowe miejsce zajmuje w dalszym ciągu Almanach Nowotarski, który daje lokalnym środowiskom możliwości publikacji ciekawych prac, będących dorobkiem wielu ludzi. Znajdują się tam artykuły m.in. z dziedziny nauk społecznych, humanistycznych i przyrodniczych (dot. kultury i religii, historii i sztuki, etnografii i geografii). Tytuły wszystkich publikacji wydawanych przez PTPN można znaleźć na tej stronie. Książki można zakupić w siedzibie Towarzystwa, ul. Ogrodowa 8 lub w księgarniach w Nowym Targu. Zainteresowanych, którzy chcieliby się podzielić swoimi wspomnieniami zachęcamy do współpracy.

Czytaj więcej...

Opublikowano: 17 maj 2020

W dniu 18 maja 2020 r. obchodzona jest w sposób bardzo uroczysty rocznica stulecia urodzin św. Jana Pawła II, który wyjątkowo pokochał Nowy Targ, Podhale i ludzi w nim mieszkających. Cała Polska celebruje ten jubileusz, dlatego Podhalańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk przyłącza się do tego nadzwyczajnego wydarzenia.

Czas ten zbiegł się z nieoczekiwanym odejściem człowieka, który wiele lat swojego życia poświęcił nauce Ojca Świętego i Jego działalności. Marek S. Fryźlewicz posiadał w swoich zbiorach unikatowe zdjęcia i dokumenty, którymi dzielił się z czytelnikami nie tylko w ciekawych publikacjach książkowych, ale również na łamach Almanachu Nowotarskiego.

W tej wyjątkowej sytuacji prezentujemy zestawienie wszystkich materiałów opracowanych przez naszego Kolegę oraz dwa najnowsze artykuły dotyczące Jego osobistych wspomnień związanych ze św. Janem Pawłem II.

Czytaj więcej...

Opublikowano: 13 maj 2020

Z głębokim smutkiem żegnamy nieodżałowanego ś.p. Marka Stanisława Fryźlewicza. Wspaniałego człowieka, oddanego swojej pasji, historyka - amatora i badania przeszłości, jak zwykł o sobie mówić. Był wielkim przyjacielem i członkiem Podhalańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Nowym Targu, jednym z redaktorów Almanachu Nowotarskiego i twórca licznych artykułów. Pomysłodawca organizowanej od ponad dwudziestu lat, w dniu 1 listopada Kwesty Nowotarskiej, która wpisała się w krajobraz naszego Miasta. Dzięki tej inicjatywie wiele nowotarskich nagrobków zostało odrestaurowanych i będą cieszyć swoim blaskiem kolejne pokolenia. Autor książek wydawanych przez wydawnictwo PTPN, do których przygotowywał się bardzo sumiennie i z wielkim zaangażowaniem. W jednej swojej publikacji pt. „Nowy Targ moje Miasto: Galeria Nowotarżan”, napisał tak: Sądzę, że niniejsze wydanie powinno trafić do szerokiego grona Czytelników. To cenna i wartościowa lekcja historii – zarówno dla młodzieży, jak i dla dorosłych. Ileż razy przejeżdżamy jakąś ulicą czy biegniemy nią w pośpiechu, do pracy, do kościoła, na zakupy. A tu okazuje się, że patronuje jej niezwykła, nietuzinkowa postać, a my o niej nie wiemy nic albo tak niewiele. Mieszkając, pracując w tym miejscu, warto poznawać ludzi, którzy zapisali się w jego historię. Nie sposób wymienić wszystkich zasług, jakich dokonał dla Towarzystwa Marek Fryźlewicz, wciąż poszukiwał, zaskakiwał coraz to nowszymi wiadomościami. Dla nas, jako Towarzystwa jest to niepowetowana strata.  

Opublikowano: 07 maj 2020

Prezentujemy Państwu kolejną sylwetkę wielkiej postaci, do których niewątpliwie zaliczał się Zygmunt Wasiewicz. Adwokat, Komendant Drużyn Podhalańskich, legionista, radny, założyciel Ogniska Związku Podhalan w Nowym Targu i Oddziału „Gorce” Towarzystwa Tatrzańskiego. Nie będąc góralem ani nie pochodząc z Podhala, zrozumiał wagę dziedzictwa kultury i tradycji regionu. Jako człowiek aktywny i urodzony społecznik włączył się w działania służące ekonomicznemu, oświatowemu i patriotycznemu podniesieniu Podhala. Pierwszym polem jego zaangażowania było Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”. Już w 1912 r. wziął udział w II Zjeździe Podhalan, który obradował w nowotarskim Ratuszu. Został wtedy wybrany do Komitetu Wykonawczego Zjazdu.

IV Zjazd Podhalan zdecydował o powołaniu Związku Podhalan, którego to Ogniska został pierwszym prezesem. Należąc do Rady Naczelnej Związku Podhalan, brał aktywny udział w kolejnych zjazdach.

Więcej informacji o tej ważnej dla regionu postaci można posłuchać w audycji „Pejzaże Regionalne” Radia Kraków, którego gościem był Marek Fryźlewicz oraz odszukać w książce jego autorstwa: „Nowy Targ moje Miasto: Galeria Nowotarżan”. Książka została wydana nakładem Podhalańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.  

http://www.radiokrakow.pl/audycje/pejzaze-regionalne/audycja-z-dn1032020-r-182444/

Opublikowano: 15 kwiecień 2020

W 2020 roku mija 80 lat od jednej z największych tragedii w dziejach najnowszej historii Polski, która wpisała się w pamięć naszego narodu. W dniu 5 marca 1940 r. Biuro Polityczne Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii zatwierdziło, złożoną przez Ławrientija Berię, propozycję rozstrzelania bez sądu około 26 tys., przetrzymywanych w obozach jenieckich i więzieniach, obywateli polskich: głównie oficerów Wojska Polskiego i Policji Państwowej, a także przedstawicieli wielu zawodów. Ten bezprecedensowy, masowy wyrok śmierci, mający na celu zniszczyć polską inteligencję podpisali: Józef Stalin, Wiaczesław Mołotow,  Klimient Woroszyłow, Anastas Mikojan, Łazar Kaganowicz, Michaił Kalinin. Egzekucji ofiar, uznanych za „wrogów władzy sowieckiej”, NKWD dokonywało przez strzał w tył głowy z broni krótkiej. W dniu 3 kwietnia rozstrzelano pierwszą grupę oficerów polskich więzionych w obozie w Kozielsku. Podpisany wyrok śmierci obejmował także więźniów obozów w Starobielsku i Ostaszkowie. Ofiary zbrodni katyńskiej pogrzebano w masowych grobach w Katyniu pod Smoleńskiem, Miednoje koło Tweru, Piatichatkach na przedmieściu Charkowa, Bykowni koło Kijowa i w przypadku ok. 6–7 tys. ofiar w innych nieznanych miejscach (prawdopodobnie m.in. Kuropaty na Białorusi).

Czytaj więcej...