Opublikowano: 23 marzec 2022

Kolejną osobą, którą chciałbym przybliżyć kontynuując cykl „weterani na nowotarskim cmentarzu” jest postać Konstantego Cholewasza. Konstanty Holevas, bo tak naprawdę się nazywał, urodził się 15 maja 1926 r. w Serwii w Grecji. Tam ukończył szkołę podstawową oraz uczył się w gimnazjum ogólnokształcącym, naukę przerwała mu jednak wojna. Po zajęciu Grecji przez wojska niemieckie w rodzinnym domu Konstantego w Serwii działał punkt kontaktowy, następnie w marcu 1943 r. został członkiem lokalnego oddziału partyzanckiego Greckiego Ludowego Wyzwoleńczego Wojska (ELAS). Był uczestnikiem kilku potyczek z Niemcami, został wielokrotnie ranny. W czasie Greckiej Wojny Domowej Konstanty brał udział w walkach w szeregach Greckiej Armii Demokratycznej. W roku 1949 został ranny i w czerwcu przetransportowano go do gdyńskiego szpitala. Tam przebywał jeszcze do 1950 r., i wtedy też podjął decyzję o pozostaniu w Polsce i przyjąć polskie obywatelstwo. W 1951 r. poznał swoją przyszłą żonę – Helenę Kowalczyk z Klikuszowej i w ten sposób Grek spod Olimpu związał swój los z nowotarską ziemią. Zmarł 3 grudnia 2006 r., pochowany został w kwaterze 91, grób nr 20. Odznaczony został odznaką „weterana walk o Niepodległość” oraz pośmiertnie uhonorowany Kombatanckim Krzyżem Zwycięstwa w lutym 2022 r.

Losy Konstantego zostaną szerzej opisane w tegorocznym numerze Almanachu Nowotarskiego

Arkadiusz Stefaniak - Guzik

Opublikowano: 23 marzec 2022

Opublikowano: 20 marzec 2022

Wierzenia i magia połączone z pogańskimi zwyczajami, od szeregu lat są przedmiotem badań naukowych z zakresu kulturoznawstwa, religioznawstwa, antropologii kulturowej i socjologii. Magia nieomal od początku istnienia człowieka zajmowała istotne miejsce zarówno w życiu jednostki, jak i całych zbiorowości. Przekonanie, że za pomocą odpowiednich zaklęć i towarzyszących im rytuałów można opanować zarówno siły natury, jak i moce nadprzyrodzone. Pozwalało wierzyć człowiekowi, iż jest w stanie kontrolować otaczający go świat. Taka postawa dodawała mu pewności siebie, likwidując uczucie bezsilności wobec tego, co „niepojęte".

Czytaj więcej...

Opublikowano: 17 luty 2022

80 lat temu, 14 lutego 1942 r. rozkazem Naczelnego Wodza generała broni Władysława Sikorskiego, Związek Walki Zbrojnej został przemianowany na Armię Krajową. Armia Krajowa była najliczniejszą i najlepiej zorganizowaną organizacją konspiracyjną działającą na terenie Polski oraz jedną z najliczniejszych w Europie. Komendantami AK byli kolejno gen. Stefan Rowecki „Grot”, gen. Tadeusz Komorowski „Bór” oraz gen. Leopold Okulicki ps. „Niedźwiadek”. Największą operacją AK była akcja „Burza” i zorganizowane w jej ramach powstanie warszawskie.

Kończąc serię wpisów na temat żołnierzy Zgrupowania „Żelbet” AK pochowanych na nowotarskim cmentarzu, przybliżone zostaną biografie Józefa Borowicza oraz Adama Jasińskiego.

Czytaj więcej...

Opublikowano: 12 luty 2022

Żegnamy Cię nasz Przyjacielu!

Zarząd Podhalańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i Redakcja Almanachu Nowotarskiego z wielkim smutkiem przyjęła wiadomość o odejściu Zbigniewa Krauzowicza. Miał jeszcze tyle planów. Mówi się, że nie ma ludzi niezastąpionych… ale chyba nie w tym przypadku. Był człowiekiem jedynym w swoim rodzaju. Bezinteresowny, życzliwy, pełen pasji, chętny do pomocy, nawet jeżeli czas mu nie pozwalał, zawsze był. Miał w sobie autentyczną dobroć i radość. Opanowany, uśmiechnięty, ufał Bogu i ludziom. Szczęśliwy, kiedy mógł pomóc. Bez jego udziału nie odbyła się żadna promocja Almanachu Nowotarskiego, Kwesta Nowotarska, czy wydarzenie organizowane przez Towarzystwo. Jeszcze podczas pobytu w szpitalu pytał z niepokojem, czy zostaną umieszczone jego zdjęcia w jubileuszowym numerze. Było to dla niego bardzo ważne, ponieważ wiedział, że dzięki nimi pozostanie w pamięci. Zbysiu, będzie nam Cię brakowało.    

Opublikowano: 06 luty 2022

Zarząd Podhalańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Nowym Targu składa serdeczne podziękowanie Wojciechowi Groniowi, prezesowi Związku Podhalan o/Nowy Targ, za zaproszenie na niezwykłe wydarzenie, jakim była promocja 10-tomowego albumu pt. „KRAKOWIACY, LACHY, GÓRALE – stroje wsi małopolskiej”. Podziękowanie kierujemy również w stronę wicedyrektora Małopolskiego Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu Piotra Gąsienicy, z rąk którego Towarzystwo otrzymało tą wyjątkową publikację. Dzięki niej biblioteka Podhalańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk wzbogaciła się o kolejne, wyjątkowe dzieło o tematyce historyczno – regionalnej. 

Każdy z dziesięciu tomów to bogactwo treści i unikatowych zdjęć. Tych współczesnych i tych archiwalnych. Przepięknie wydany zarówno pod względem merytorycznym, jak i edytorskim album jest efektem realizowanego przez MCK SOKÓŁ projektu badawczo – dokumentacyjnego pod nazwą „Małopolska Źródłem Tradycji”, finansowanego z funduszy europejskich.

Czytaj więcej...