Z okazji kolejnej rocznicy Powstania Warszawskiego, pragniemy udostępnić nigdzie wcześniej niepublikowane biogramy opracowane przez Arkadiusza Stefaniaka-Guzika przypominające sylwetki tych powstańców, którzy są pochowani na nowotarskim cmentarzu:
Danuta Maciąga z domu Kochańska urodziła się 28 września 1927 r. w Warszawie, była córką Jana i Reginy Lipskiej. Pod pseudonimem „Ninka” brała udział w Powstaniu Warszawskim, służyła w rusznikarni przy ulicy Długiej 18/20 oraz w Brygadzie Dyspozycyjno-Zmotoryzowanej Narodowych Sił Zbrojnych „Koło”. Jej szlak bojowy wiódł przez Stare Miasto, kanały i Śródmieście. Wzięta do niewoli i osadzona w Stalagu IV – B Mühlberg/Elbe (numer jeniecki 107167). Po uwolnieniu w kwietniu 1945 r. zamieszkała w Nowym Targu. Awansowana na podporucznika w marcu 2001 r.. Odznaczona została Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Warszawskim Krzyżem Powstańczym, Medalem Zwycięstwa i Wolności, Medalem 40 – lecia PRL, Krzyżem Zasługi oraz medalem Za Zasługi dla Ziemi Sądeckiej. Zmarła 18 kwietnia 2003 r. W 2008 r. pochowano obok niej jej męża, Stanisława, uczestnika kampanii wrześniowej w szeregach 1 Pułku Strzelców Podhalańskich.
Jakub Pajerski urodził się 5 lipca 1895 roku w Nowym Targu, był synem Bartłomieja Pajerskiego (Wikipedia błędnie podaje rodziców jako Piotra i Mariannę Rajską). W czasie I wojny światowej walczył w szeregach Legionów Polskich. Jako kapitan walczył w czasie wojny z bolszewikami w 5 pułku piechoty Legionów. W latach 1921–1923 był słuchaczem Kursu Normalnego Wyższej Szkoły Intendentury w Warszawie, a po ukończeniu kursu rozpoczął służbę w Departamencie VII Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. W 1936 r. został awansowany na stopień podpułkownika intendenta. W roku 1937 został wiceprezesem Towarzystwa Sportowego Wisła Kraków. W 1939 r. pełnił służbę w Szefostwie Intendentury Dowództwa Okręgu Korpusu Nr V w Krakowie. W czasie kampanii wrześniowej dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu VI E Dorsten. Zmarł w 1956 r. w Nowym Targu.
Za swoje wojenne czyny otrzymał Order Virtuti Militari, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości, Złotym i Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918 – 1921, Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości oraz dwukrotnie Odznaką honorową dla Oficerów i Szeregowych za Rany i Kontuzje.
SPRAWOZDANIE OPISOWE Z DZIAŁALNOŚCI PODHALAŃSKIEGO TOWARZYSTWA PRZYJACIÓŁ NAUK W NOWYM TARGU za rok 2021 na XXII Walne Zgromadzenie Członków PTPNu
Zarząd w składzie:
Głównymi kierunkami działań Towarzystwa w 2021 były:
22 czerwca 1792 r. z inicjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego ustanowiono najwyższe polskie odznaczenie nadawane za wybitne zasługi wojenne – Virtuti Militari. Odznaczenie to jest jednym z najstarszych wojennych orderów na świecie. To zaszczytne wyróżnienie otrzymali również nowotarżanie, których sylwetki przez kolejne tygodnie będziemy prezentować.
Dla zainteresowanych w zakładce „Wydawnictwa” udostępniamy obszerną pracę Arkadiusza Stafaniaka-Guzika pt. Małopolscy Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari omawiającą historię i kulisy powstania tego odznaczenia, jak również osób, które to odznaczenie otrzymały.
20 czerwca 2022 r. obchodzimy po raz pierwszy Narodowy Dzień Powstań Śląskich.
Fot. Wojsko polskie na czele z gen. Szeptyckim wkracza do Katowic 22 czerwca 1922 roku Źródło: Wikimedia Commons /Domena publiczna
Zachęcamy do przeczytania ciekawego artykułu opracowanego przez Arkadiusza Stefaniaka-Guzika i Aleksandrę Drab pt. "Górale w III powstaniu śląskim". Tekst został umieszczony w 25. numerze Almanachu Nowotarskiego.
Górale w III Powstaniu Śląskim.pdf
Podhalańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Nowym Targu,
ul. Rynek 11 (oficyna)
34-400 Nowy Targ
Biuro otwarte: wtorki i czwartki od 16:00 do 18:00
konto: 86 8791 0009 0000 0011 3696 0001
NIP 735-23-89-667
Polecamy kolejną publikację naukową wydaną pod auspicjami PTPN w Nowym Targu autorstwa historyka i archiwisty Barbary Słuszkiewicz pt. Dzieje Rynku w Nowym Targu. Zabudowa, mieszkańcy i użytkownicy (1719–1945). Książka Barbary Słuszkiewicz ukazała się w roku szczególnym dla Nowego Targu, w 670-rocznicę lokacji miasta. Prace nad książką trwały 9 lat, wydanie było poprzedzone 2,5-letnim cyklem 40 wykładów, poświęconych historii poszczególnych kamieniczek w Rynku. Publikacja liczy prawie 600 stron, zawiera ponad 150 fotografii, w tym wiele opublikowanych po raz pierwszy, 46 map, rycin i planów oraz 115 dawnych reklam i ogłoszeń.